Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 w Nowym Dworze Mazowieckim

Operacje myślowe

Operacje myślowe to umysłowe odzwierciedlenie różnych działań, które prowadzą do stwierdzenia:

jeżeli zrobię to i to, to stanie się to i to.

Największy postęp w rozwoju umysłowym zachodzi wówczas, gdy dziecko przestaje zwracać uwagę na mało istotne cechy przedmiotów a potrafi wskazać cechy naprawdę istotne, charakteryzujące przedmioty należące do danej klasy , np. potrafi wskazać przedmioty trójkątne w najbliższym otoczeniu: wie, że „trójkątne” muszą mieć 3 boki i 3 kąty.

Podstawowymi operacjami myślowymi są: analiza, synteza, porównanie, abstrahowanie, uogólnianie.

Jak pomóc dziecku rozwijać operacje myślowe?

Twórz sytuacje „zapraszające” dziecko do myślenia, porównywania, wnioskowania, rozumowania.

Oto kilka propozycji:

- Uczenie liczenia na naturalnych przedmiotach- Poproś dziecko o pomoc w nakryciu stołu: Podaj, proszę 4 widelce- wspólnie liczymy: jeden, dwa, trzy, cztery; podaj cztery łyżki itd. ( Możecie razem przygotować sałatkę, policzyć kwiatki w domu itp.)

- Dzielenie przedmiotów- Podaj dziecku miskę z owocami i poproś o pomoc w ich równym podzieleniu: Mam tutaj 20 owoców. Policz- liczymy każdą sztukę. Podzielmy równo na pięć części. Kładziemy 5 talerzyków- dziecko dzieli kładąc na każdym po talerzyku po jednym owocu, aż skończą się wszystkie. Wtedy może przeliczyć ile jest na każdym talerzyku.

- Zabawa w „Co jest?”- Poproś dziecko o podanie, np. 3 przykładów: Co jest zielone?, Co jest zimne?, Co jest miękkie?, Co pływa? itd.

- Szeregowanie- np. układanie kredek od najmniejszej do największej i odwrotnie; układanie przedmiotów od najlżejszego do najcięższego; ustawianie osób od najwyższej do najniższej itp.

- Uogólnianie, np. - Co kupiłam, jeśli mam : marchewkę, ogórki, pietruszkę?(warzywa). - Co leży na stole jeśli są tam: bułki, chleb, rogalik?- (pieczywo).

- Tworzenie grup przedmiotów np. Powiedz: - Co można kupić w sklepie odzieżowym? - Co rośnie w sadzie?

- Wykluczanie z grupy wyrazów jednego, który nie pasuje, np. sanki, łyżwy, rolki, narty- dziecko wskazuje wyraz, który nie pasuje i wyjaśnia dlaczego.

- Co do czego pasuje? Wymieniamy kilka wyrazów, np. kwiatek, balonik, doniczka- dziecko wskazuje pasującą parę i wyjaśnia dlaczego tak dobrało.

- Klasyfikowanie zbiorów- Posegreguj skarpetki w pary; posegreguj zakupy (warzywa, owoce, słodycze, pieczywo itd.)

- Układanie w odpowiedniej kolejności historyjki obrazkowej.